Czynności notarialne

Zgodnie z przepisami ustawy z dnia 14 lutego 1991 r. – Prawo o notariacie (tekst jednolity Dz. U. z 2008 r. Nr 189 poz. 1158 ze zm.), notariusz dokonuje czynności, którym strony są obowiązane lub pragną nadać formę notarialną.

Zgodnie z art. 79 ustawy – Prawo o notariacie, notariusz dokonuje następujących czynności:

– sporządza akty notarialne,

– sporządza akty poświadczenia dziedziczenia,

– sporządza poświadczenia – w tym: własnoręczność podpisu; zgodność odpisu, wyciągu lub kopii z okazanym oryginałem dokumentu; daty okazania dokumentu oraz pozostawanie osoby przy życiu lub w określonym miejscu;

– doręcza oświadczenia,

– spisuje protokoły walnych zgromadzeń organizacji społecznych, stowarzyszeń, spółdzielni, spółek i innych osób prawnych w przypadkach przewidzianych prawem, a ponadto protokoły dziedziczenia, w celu stwierdzenia przebiegu pewnych czynności i zdarzeń wywołujących skutki prawne, a w szczególności dotyczące stawiennictwa stron i złożonych przez nie oświadczeń, a także – na żądanie strony stawającej – niestawiennictwa strony drugiej,

– sporządza protesty weksli i czeków,

– przyjmuje na przechowanie dokumenty, pieniądze i papiery wartościowe, przy czym te ostatnie wyłącznie w związku z dokonywaną w jego kancelarii czynnością, zaś pieniądze – na specjalnie utworzone w tym celu depozytowe konto bankowe,

– sporządza wypisy, odpisy i wyciągi dokumentów,

– sporządza, na żądanie stron, projekty aktów, oświadczeń i innych dokumentów,

– sporządza inne czynności wynikające z odrębnych przepisów.

Czynności notarialnych dokonuje się pisemnie w języku polskim. W przypadku nieznajomości przez stronę języka polskiego, notariusz na żądanie strony może dokonać czynności w języku obcym, korzystając z pomocy tłumacza przysięgłego właściwego języka, wpisanego na listę tłumaczy przysięgłych prowadzoną przez Ministra Sprawiedliwości.

Notariusza powołuje i odwołuje Minister Sprawiedliwości, po zasięgnięciu opinii Rady Notarialnej w okręgu działań której notariusz zamierza prowadzić kancelarię notarialną. Po powołaniu do zawodu, notariusz składa wobec Prezesa właściwego Sądu Apelacyjnego, ślubowanie, w którym zobowiązuje się wypełniać swoje obowiązki według przepisów prawa, dochować tajemnicy zawodowej, a w swym postępowaniu kierować się zasadami godności, honoru i uczciwości. Zgodnie z przepisami Prawa o notariacie, notariusz jest obowiązany zachować w tajemnicy okoliczności sprawy, o których powziął wiadomość ze względu na wykonywane czynności notarialne. Obowiązek zachowania tajemnicy ustaje, gdy notariusz składa zeznania jako świadek przed sądem, chyba że ujawnienie tajemnicy zagraża dobru Państwa albo ważnemu interesowi prywatnemu. W tych wypadkach notariusza od obowiązku zachowania tajemnicy, może zwolnić Minister Sprawiedliwości. Z powyższym wiąże się możliwość wydawania dokumentów notarialnych wyłącznie osobom biorącym udział w czynnościach notarialnych jako strona lub innym osobom wyraźnie wskazanym w akcie notarialnym. Obowiązek zachowania tajemnicy nie dotyczy informacji udostępnianych właściwym organom, na podstawie przepisów ustawy z dnia 16 listopada 2000 r. o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu (Dz. U. z 2010 r. Nr 46, poz. 276, z późn. zm.19) – w zakresie określonym tymi przepisami.

Czynność notarialna może być w drodze wyjątku, dokonana poza siedzibą kancelarii notarialnej, jeżeli przemawia za tym charakter czynności lub szczególne okoliczności